Pielęgnacja, kompresja, hartowanie kikuta – jak robić to właściwie?

pielegnacja-kikuta-po-amputacji

Pielęgnacja, kompresja, hartowanie kikuta – jak robić to właściwie?

Poprawa ogólnej kondycji fizycznej pacjenta, osiągnięcie prawidłowych zakresów ruchomości w stawach oraz wypracowanie kikuta o odpowiednim kształcie – to główne cele postępowania po amputacji kończyny. Należycie przygotowany kikut zapewnia bowiem efektywne wykorzystanie protezy, a więc skuteczny i bezpieczny powrót do samodzielności. Jak pielęgnować kikut po amputacji? Podpowiadamy!   

Kikut jest fragmentem kończyny wytworzonym na skutek amputacji. Stanowi ten element amputowanej kończyny, który po zaprotezowaniu będzie bezpośrednio przylegał do leja protezowego. Oznacza to, że właśnie od jego formy oraz kondycji zależeć będzie skuteczne wykorzystanie protezy.

Zasady higieny kikuta

Pielęgnacja kikuta stanowi bardzo ważny element przygotowania kończyny do zaprotezowania. Regularne mycie  (minimum raz dziennie)  należy rozpocząć dopiero w momencie wygojenia rany, po uprzedniej konsultacji lekarskiej. Kikut powinno się myć ciepłą wodą z użyciem naturalnych środków, pamiętając o dokładnym wypłukaniu skóry oraz jej wysuszeniu bawełnianym ręcznikiem.

Należy zaznaczyć, że kikuta nie wolno trzymać w wodzie zbyt długo, gdyż może ona zbytnio zmiękczyć skórę, czyniąc ją przy tym bardziej podatną na uszkodzenia. Otarciom zapobiega  stosowanie maści z witaminą A i E.

Kompresja kikuta

Bandażowanie wykonuje się w celu wstępnego uformowania kikuta pod zaopatrzenie ortopedyczne, zapobiega również zakrzepicy poprzez doprowadzenie do właściwego krążenia krwi i limfy, ochrony skóry, czy zmniejszenia wrażliwości kikuta.

Czynność należy rozpocząć dopiero po pełnym wygojeniu rany pooperacyjnej wykorzystując specjalistyczny bandaż kompresyjny. Należy dążyć do uzyskania kształtu walca lub zwężającego się  ku dołowi stożka.  Odpowiedni kształt kikuta uzyskuje się nie tylko w wyniku bandażowania, ale i stosowania odpowiednich ćwiczeń i terapii ułożeniowej.

Bandażowanie kikuta uda

  • Bandażowanie wykonuj po przekątnych, zgodnie z ilustracją przedstawioną poniżej.
  • Zachowaj pełny wyprost w stawie biodrowym (zapobiegnie to wystąpieniu przykurczu zgięciowego).
  • Postaraj się trzymać kończynę w osi (zapobiegnie to wystąpieniu przykurczu odwiedzeniowego).
  • Jeżeli w trakcie kompresji bandaż się zsuwa, rozpocznij bandażowanie od początku.
  • Kikut musi być zabandażowany od rana do wieczora (z przerwami na hartowanie oraz mobilizację blizny)
  • Bandażuj kikut aż do momentu pobrania miary na protezę, a także gdy przez dłuższy czas nie nosisz protezy

Bandażowanie kikuta podudzia

  • Bandażowanie wykonuj po przekątnych, obejmując bandażem staw kolanowy, zgodnie
    z ilustracją przedstawioną poniżej.
  • Trzymaj kikut płasko.
  • Zachowaj pełny wyprost w stawie kolanowym (zapobiegnie to wystąpieniu przykurczu zgięciowego).
  • Jeżeli w trakcie kompresji bandaż się zsuwa, rozpocznij bandażowanie od początku.
  • Kikut musi być zabandażowany od rana do wieczora (z przerwami na hartowanie oraz mobilizację blizny)
  • Bandażuj kikut aż do momentu pobrania miary na protezę, a także gdy przez dłuższy czas nie nosisz protezy

Hartowanie kikuta

Hartowanie kikuta to bardzo ważny element przygotowania kończyny do warunków panujących w leju protezowym. Regularne wykonywanie tej czynności zmniejsza bowiem wrażliwość skóry oraz tkanek kikuta na dotyk, ucisk, tarcie oraz innych czynników mechanicznych. Hartowanie to nic innego jak ugniatanie, dotykanie, oklepywanie kikuta, które pacjent powinien rozpocząć w momencie wygojenia rany pooperacyjnej.

Zaleca się, aby do masażu wykorzystać przedmioty o różnej strukturze, takie jak miękkie ściereczki, czy szorstkie ręczniki. Dobrym pomysłem jest również wykorzystanie specjalnych piłeczek z kolcami albo zastosowanie pobudzającej krążenie metody hydrotermicznej (poddawanie kikuta naprzemiennemu działaniu zimnej i ciepłej wody).

Należy pamiętać, aby w miarę przebiegu hartowania zwiększać intensywność wykonywanych czynności. Kikut powinno się hartować codziennie, zgodnie z zaleceniami fizjoterapeuty.

Podsumowując, należyta pielęgnacja, bandażowanie oraz hartowanie kikuta to czynności niezbędne dla prawidłowego przygotowania kończyny do zaprotezowania. Odpowiednie obchodzenie się z kikutem po amputacji zapewnia bowiem maksymalne
i bezpieczne wykorzystanie protezy, a co za tym idzie samodzielne, komfortowe funkcjonowanie. 

5 1 vote
Article Rating
Subscribe
Powiadom o
guest

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.

0 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments

0
Would love your thoughts, please comment.x