Protezy i pokrycia kosmetyczne – definicja, rodzaje, zastosowanie

Protezy i pokrycia kosmetyczne – definicja, rodzaje, zastosowanie

Protezy kosmetyczne to rodzaj zaopatrzenia protetycznego, które wykorzystuje się w celu uzupełnienia ubytków utraconych części ciała. Dzięki zastosowaniu odpowiednich materiałów oraz precyzyjnej pracy protetyka, istnieje możliwość wiernego odtworzenia stóp, palców czy dłoni wraz ze wszystkimi cechami skóry i znakami szczególnymi. Jakie są rodzaje protez i pokryć kosmetycznych oraz czym się charakteryzują? O tym w poniższym artykule.

Amputacja to najczęściej skutek nieszczęśliwego wypadku lub postępujących chorób przewlekłych. Choć zabieg ingeruje w cały organizm człowieka i nierzadko wpływa na sposób postrzegania siebie, w wielu przypadkach ratuje życie i jest etapem na drodze do przywrócenia możliwie największej sprawności. Odpowiednio wykonana proteza, dostosowana do potrzeb amputanta pozwala pomyślnie zastąpić odjętą kończynę, a rozwój protetyki sprawia, że jest ona nie tylko funkcjonalna, ale i estetyczna.

Zapraszamy do lektury wywiadu z naszym specjalistą, technikiem protetykiem, który szczegółowo opowie o rodzajach protez kosmetycznych najczęściej wykonywanych w pracowni protetyczno-ortopedycznej “Orto-Pes”.

Zacznijmy od początku – jakiego typu protezy kosmetyczne można wykonać w Orto-Pes oraz jakie pełnią funkcje?

Przede wszystkim są to protezy palców, całych dłoni i stóp oraz ich części, a także rzadziej protezy ramion i przedramion. Ich rolą jest estetyczne uzupełnienie danego ubytku. Są lekkie, jednak mają ograniczoną ruchomość – w przypadku protez kończyn górnych – przy ich pomocy można jedynie biernie chwytać niewielkie przedmioty. Przeznaczone są dla osób, które ponad funkcjonalność protezy cenią sobie wygląd zewnętrzny – protezy kosmetyczne mogą idealnie kamuflować posiadane niedoskonałości ciała.

Jakie wykończenia kosmetyczne stosuje się najczęściej?

Protezy kosmetyczne stóp.

W przypadku protez typowo kosmetycznych, które zazwyczaj uzupełniają nieduży ubytek ciała najczęściej w całości korzystamy z silikonu i tworzyw o podobnych właściwościach. Natomiast pokrycia rozbudowanych mechanicznie i technologicznie protez całych rąk i nóg wykonujemy ze specjalnej, twardej pianki, którą formuje się na kształt zdrowej kończyny. Zwykle pokrywa się ją cielistą pończochą z materiału lub gumy w kolorze wybranym z palety kilkunastu odcieni. Inny popularny sposób wykończenia to silikonowe pokrycia indywidualne. Można powiedzieć, że wiernie odwzorowują wygląd zdrowej kończyny wraz ze wszystkimi jej szczegółami.

Odtwarzana jest wówczas dokładna barwa skóry, włoski, obecność blizn, czy znamion. Jest to zdecydowanie rodzaj najbardziej realistycznego obecnie dostępnego pokrycia

Na co zwraca się szczególną uwagę podczas wykonania danego rodzaju pokrycia i jak wygląda ten proces?

Podstawą jest analiza faktury oraz barwy skóry pacjenta. Po wykonaniu protezy, na cały lej i elementy konstrukcyjne (w zależności od rodzaju i wysokości amputacji), nakłada się specjalną piankę w celu opracowania pożądanego kształtu kończyny. Następnie pacjent decyduje  o pokryciu – pończochą, specjalną gumą lub z silikonu. Wybrany rodzaj pokrycia wkłada się podobnie jak długą skarpetę (pończochę) na uformowaną kończynę i przykleja się w sposób uniemożliwiający jej zsunięcie.

W przypadku pokrycia silikonowego pracę rozpoczyna się od zrobienia zdjęcia w wysokiej rozdzielczości – często stosując jako punkt odniesienia kolor ze specjalnego wzornika – oraz ustalenia kształtu. Najczęściej pobieram standardową miarę ze zdrowej kończyny lub w wyjątkowych sytuacjach posiłkuję się skanem 3D i na ich podstawie odtwarzam „odbicie lustrzane”.

Jak zachować czystość pokrycia estetycznego i czy jakoś szczególnie należy dbać o kikuta?

Warto zaznaczyć, że pokrycie kosmetyczne nie wpływa w żaden sposób na kikut (lej w wersji bez i z pokryciem nie jest w żaden sposób naruszony – pokrycie jest przymocowane do zewnętrznej części leja). Natomiast samo dbanie o pokrycie nie różni się niczym od dbania o protezę bez niego. Trzeba więc uważać aby nie uszkodzić go mechanicznie – silne uderzenie, otarcie o chropowatą powierzchnię, naciągnięcie, trzymanie protezy w bezpośrednim kontakcie źródeł ciepła – może je uszkodzić lub odkształcić.

W przypadku zwykłych pończoch i pończoch z gumy wskazane jest czyszczenie na mokro oraz w przypadku zabrudzeń – pranie. Nie zaleca się natomiast chodzenia na boso, gdyż pokrycia te są stosunkowo nietrwałe w okolicach stopy (pięty) i mogą ulec uszkodzeniu. Silikon jest dużo bardziej odporny (także na zabrudzenia). Jeżeli chodzi o pokrycia 3D to trzeba szczególnie

Proteza kosmetyczna.

uważać na silne uderzenia, które mogą je uszkodzić. Do zachowania czystości wystarczy wilgotna ściereczka.

Dlaczego warto zainwestować w wykończenie kosmetyczne?

Poza funkcją estetyczną, pokrycie kosmetyczne pełni również istotną rolę funkcjonalną. Jest niejako dodatkową ochroną elementów konstrukcyjnych protezy niepożądanym zabrudzeniem oraz różnego typu uszkodzeniami mechanicznymi. Aby jednak pokrycie właściwie spełniało swoje zadanie, musi być odpowiedniej jakości, co oznacza, że nie może w żaden sposób wpływać na pogorszenie funkcjonalności protezy  poprzez jej nadmierne obciążenie, brak stabilności mocowania czy niedopasowanie.

A co w przypadku protez kończyn i leja protezowego?

Możliwości są dwie. Wszystko zależy od upodobań danej osoby, sposobu postrzegania przez nią estetyki oraz własnej osoby. Zgłaszają się do nas pacjenci, którym w ogóle nie zależy na pokryciu, wówczas lej protezowy zostaje zachowany w standardowym kolorze włókna węglowego (najczęściej czarnym, ale są także czerwone, czy niebieskie). Inni z kolei chcieliby w jakiś sposób się wyróżnić, wówczas proponuję personalizację leja wybraną grafiką, przy zastosowaniu specjalnego wzorzystego tworzywa wlaminowanego na stałe w ścianki leja ( bez możliwości późniejszych zmian) lub poprzez naniesienie wybranego wzoru na jego powierzchnię metodą tzw. hydrografiki (po czasie można pokryć lej nowym wzorem). Pokrycie leja może mieć miejsce na etapie jego wykonania lub w późniejszym czasie, również na własną rękę.

Coraz częściej widzimy pokrycia protez celowo różniące się od standardowych. Są ażurowe, malowane, drukowane na drukarce 3D, a nawet drewniane.

Tego rodzaju pokrycia nazywane są coverami, osłonami, nakładkami lub obudowami na protezę. Podobnie jak typowe pokrycia kosmetyczne mocuje się je bezpośrednio na elementach konstrukcyjnych protezy. Ich wykończenie jest celowo inne niż naturalne. Pozwalają na pełną personalizację oraz wyrażenie swoich poglądów, upodobań, własnego “ja”. Z moich obserwacji wynika że z roku na rok ta forma wykończenia zyskuje na popularności. Dobrym przykładem jest modelka i piosenkarka Viktoria Modesta, która brak nogi traktuje nie jako ograniczenie, a sposób na pokazanie własnej oryginalności i kreatywności, właśnie dzięki wyróżniającym się, wręcz artystycznym coverom na protezę.

Podsumowując, proteza dopasowana odpowiednio do potrzeb danej osoby pozwala skutecznie zastąpić amputowaną część ciała. Dzięki nowoczesnej technologii oraz postępowi w dziedzinie protetyki możliwe jest wierne odtworzenie brakującego fragmentu wraz z cechami indywidualnymi, do złudzenia przypominające zdrowy palec, dłoń, czy stopę. Ponadto wyszukane rodzaje pokryć kosmetycznych sprawiają, że proteza może być również atrakcyjna wizualnie.

 

5 1 vote
Article Rating
Subscribe
Powiadom o
guest

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.

0 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments

0
Would love your thoughts, please comment.x